Vaccine Gardasil 4 là gì?

Vắc xin Gardasil 4 là loại vắc xin tái tổ hợp giúp phòng ngừa hiệu quả 4 tuýp HPV (6, 11, 16 và 18) gây ra các tổn thương tiền ung thư, các bệnh ung thư ác tính như ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, loạn sản, mụn cóc sinh dục, các bệnh lý do nhiễm HPV, được chỉ định tiêm cho trẻ em và phụ nữ trong độ tuổi từ 9-26 tuổi. Vắc xin Gardasil 4 được khuyến cáo nên tiêm trước khi quan hệ tình dục để đạt hiệu quả tối ưu nhất.

Nguồn gốc vắc xin Gardasil 4 của nước nào?

Vắc xin Gardasil 4 được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn hàng đầu thế giới Merck Sharp and Dohme (MSD) của Mỹ. MSD (Tên đầy đủ: Công ty Merck Sharp & Dohme) của Mỹ có trụ sở chính tại Kenilworth, New Jersey và chi nhánh rộng khắp tại hơn 140 quốc gia trên thế giới. Đây là công ty dược phẩm sinh học ứng dụng sức mạnh của khoa học tiên tiến để cứu sống và cải thiện cuộc sống trên khắp thế giới.

Với mong muốn trở thành công ty dược phẩm sinh học nghiên cứu chuyên sâu hàng đầu trên thế giới, trong hơn 130 năm, MSD đã nghiên cứu và phát triển nhiều loại thuốc và vắc xin quan trọng như các thuốc giảm đau chống viêm NSAIDS, thuốc điều trị rối loạn lipid máu, thuốc chống dị ứng, thuốc an thần, thuốc điều trị tăng huyết áp, kháng sinh, vắc xin Rotateq, vắc xin MMR II, vắc xin Gardasil 4 và Gardasil 9….

Năm 2006, vaccine Gardasil 4 đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận và đã phân phối hơn 125 triệu liều vắc xin cho 121 quốc gia, vùng lãnh thổ trên toàn cầu. Năm 2013, Gardasil đạt tổng doanh số bán hàng trên toàn thế giới khoảng 1,49 tỷ euro. Tính đến tháng 4 năm 2014, đã có hơn 170 triệu liều Gardasil được phân phối trên toàn cầu. (1)

Năm 2007, Úc đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới đưa vắc xin Gardasil 4 vào Chương trình Tiêm chủng Quốc gia (NIP) cho các bé gái từ 12 đến 13 tuổi. Các chương trình tiêm bổ sung cho các bé gái từ 14 đến 18 tuổi và cho các phụ nữ trẻ từ 18 đến 26 tuổi đã được đưa vào từ năm 2009. Năm 2013, các bé trai từ 12 đến 13 tuổi cũng được đưa vào. Một chương trình tiêm bổ sung cho các bé trai Lớp 9 từ 14 đến 15 tuổi đã được thực hiện từ năm 2010 đến năm 2015.

Riêng tại Việt Nam, vắc xin Gardasil 4 đã được Bộ Y tế – Cục Quản lý Dược phê duyệt cấp phép và sử dụng vào năm 2015.

Cơ chế hoạt động của vacxin HPV Gardasil 4

Vắc xin Gardasil 4 hoạt động dựa trên cơ chế “bắt chước” quá trình nhiễm trùng tự nhiên của cơ thể. Khi vắc xin Gardasil 4 được tiêm vào cơ thể, cơ thể sẽ lập tức phát hiện kháng nguyên có trong vắc xin là “yếu tố ngoại lai” đang cố gắng xâm nhập và tấn công cơ thể nhằm phát tín hiệu đến hệ thống miễn dịch sản sinh kháng thể đặc hiệu tiêu diệt tác nhân gây bệnh này.

Sau khi quá trình sản sinh kháng thể kết thúc, hệ thống miễn dịch tiếp tục sản sinh tế bào lympho có trí nhớ miễn dịch tương ứng với quá trình trên. Đây là quá trình “diễn tập” sự nhiễm trùng tự nhiên của cơ thể, nhằm huấn luyện cho hệ thống miễn dịch nhận biết và ghi nhớ các thành phần kháng nguyên này, đưa hệ thống miễn dịch vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu chống lại và loại bỏ các tác nhân gây bệnh này khi bị phơi nhiễm trong tương lai.

Chỉ định và chống chỉ định tiêm phòng vắc xin HPV Gardasil 4

1. Chỉ định

Vắc xin Gardasil 4 được chỉ định dành cho trẻ em gái và phụ nữ trong độ tuổi từ 9-26 tuổi tổn thương tiền ung thư, các bệnh ung thư ác tính như ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, loạn sản, mụn cóc sinh dục, các bệnh lý do nhiễm HPV. (2)

2. Chống chỉ định

Vắc xin Gardasil 4 chống chỉ định với:

• Người mẫn cảm với các thành phần có trong vắc xin như kháng nguyên, kháng sinh, chất bảo quản, chất ổn định kháng nguyên, tá dược.
• Người có phản ứng quá mẫn với lần tiêm trước cũng chống chỉ định với vắc xin Gardasil 4.

Vắc xin Gardasil 4 có tác dụng gì?

Vắc xin HPV Gardasil 4 là công cụ phòng bệnh quan trọng với hiệu quả vượt trội giúp ngăn chặn 4 tuýp HPV (6, 11, 16 và 18) nguy hiểm gây ra các tổn thương tiền ung thư, các bệnh ung thư ác tính như ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, loạn sản, mụn cóc sinh dục, các bệnh lý do nhiễm HPV, được chỉ định tiêm cho trẻ em và phụ nữ trong độ tuổi từ 9-26 tuổi. Vacxin Gardasil 4 được khuyến cáo tiêm cho những người trước khi quan hệ tình dục để đạt hiệu quả tối đa.

Các chuyên gia y tế nhấn mạnh việc tiêm vắc xin Gardasil 4 không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần hình thành miễn dịch cộng đồng vững chắc, hạn chế lây truyền HPV, từ đó nâng cao sức khỏe nhân loại.

Liều dùng và cách dùng vacxin Gardasil 4

1. Liều dùng

Vắc xin Gardasil 4 được dùng tiêm bắp với 3 liều 0,5 ml.

2. Đường tiêm

Theo thông tin kê toa từ nhà sản xuất, vắc xin Gardasil 4 tiêm bắp với liều 0.5ml vào vùng cơ Delta vào phần trên cánh tay hoặc phần trước bên của phía trên đùi. Tuyệt đối không được tiêm tĩnh mạch. Cả đường tiêm dưới da và trong da đều chưa được nghiên cứu, vì vậy tuyệt đối không khuyến tiêm theo hai đường tiêm này.

3. Cách dùng

• Khi sử dụng loại lọ đơn liều, cần dùng ống tiêm và kim tiêm vô khuẩn riêng biệt cho từng người được tiêm.
• Vắc xin chỉ được dùng nguyên dạng, không cần phải hoàn nguyên hoặc pha loãng. Nên dùng đầy đủ liều đã khuyến cáo của vắc xin.
• Lắc kỹ lọ/ bơm tiêm trước khi sử dụng. Cần lắc kĩ ngay trước khi tiêm để giữ được dạng dịch treo của vắc-xin.
• Sau khi lắc kỹ, vắc xin Gardasil 4 sẽ có dịch đục màu trắng. Trước khi dùng, cần kiểm tra các sản phẩm dạng tiêm bằng mắt thường để phát hiện tiểu phân lạ hoặc sự đổi màu. Hủy bỏ sản phẩm nếu xuất hiện các tiểu phân lạ hoặc đổi màu.
• Lấy 0,5ml liều vắc xin Gardasil 4 từ lọ vắc xin đơn liều, bằng cách dùng bơm tiêm và kim tiêm vô khuẩn không chứa chất bảo quản, thuốc sát khuẩn và chất tẩy rửa.
• Khi đã mở lọ vắc xin đơn liều, nên tiêm vắc xin ngay lập tức, và hủy bỏ lọ vắc xin đã sử dụng xong.

Thận trọng khi sử dụng

1. Phụ nữ có thai

Chưa có nghiên cứu đầy đủ về việc tiêm vắc xin Gardasil trên phụ nữ có thai vì vậy tránh mang thai trong thời kỳ tiêm chủng Gardasil. Nếu có thai trong giai đoạn chưa hoàn thành 3 mũi tiêm thì cần hoãn tiêm chủng để giải quyết xong thai kỳ. Đồng thời, chưa có bằng chứng nào gợi ý cho việc sử dụng Gardasil làm ảnh hưởng gây hại đến khả năng sinh sản, tình trạng mang thai hoặc gây hậu quả cho trẻ sơ sinh.

2. Phụ nữ cho con bú

Có thể sử dụng vắc xin Gardasil 4 cho đối tượng này. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ kháng nguyên của vắc xin và kháng thể từ mẹ có bài tiết qua sữa được không.

Lịch tiêm vắc xin Gardasil 4

Vắc xin Gardasil 4 được chỉ định tiêm cho trẻ em và phụ nữ trong độ tuổi từ 9-26 tuổi, với lịch tiêm:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: 2 tháng sau mũi 1
• Mũi 3: 6 tháng sau mũi 1

  Lưu ý trước và sau khi tiêm vaccine HPV Gardasil 4

  Để quá trình tiêm vắc xin Gardasil 4 diễn ra thuận lợi, suôn sẻ cũng như giúp vắc xin phát huy hiệu quả bảo vệ tối ưu nhất, người tiêm vắc xin cần lưu ý và tuân thủ quy định trước, trong và sau tiêm dưới đây:

  • Trước ngày đi tiêm, cần kiểm tra các loại giấy tờ tùy thân, sổ khám sức khỏe, phiếu tiêm chủng/ sổ tiêm chủng để trao đổi với bác sĩ các thông tin quan trọng liên quan đến sức khỏe của bản thân như tình trạng sức khỏe hiện tại, có mắc bệnh bẩm sinh hay đang mắc bệnh cần điều trị không, có phải uống thuốc hay sử dụng bất kỳ phương pháp trị bệnh trong vòng 3 tháng hay không, các phản ứng nghiêm trọng với thuốc, thức ăn, vắc xin từ lần tiêm trước không?… Đây là những dữ liệu rất quan trọng để bác sĩ đánh giá người tiêm có đủ điều kiện sức khỏe để tiêm vắc xin Gardasil 4 hay không.
  • Trong phòng tiêm, người tiêm cần hợp tác với điều dưỡng hoặc cán bộ y tế để cùng kiểm tra, đối chiếu chéo các thông tin quan trọng về vắc xin Gardasil 4: tên vắc xin, tác dụng phòng bệnh, nước/hãng sản xuất, ngày sản xuất, hạn sử dụng, liều lượng, đường tiêm cũng như tính vẹn toàn của vắc xin như vỏ hộp và lọ, dung môi,màu sắc của vắc xin, xilanh chứa vắc xin… để đảm bảo vắc xin tiêm vào cơ thể đạt chất lượng tốt nhất, đảm bảo an toàn tuyệt đối.
  • Sau tiêm chủng, người tiêm vắc xin Gardasil 4 cần ở lại điểm tiêm chủng tối thiểu 30 phút để theo dõi sức khỏe cũng như các phản ứng sau tiêm. Bởi đây là khoảng thời gian trẻ có thể xuất hiện các phản ứng sau tiêm thông thường như nổi ban đỏ, vết tiêm sưng đau, ngứa,… nên cần được nhân viên y tế theo dõi để kiểm soát tốt các phản ứng này. Nếu sức khỏe ổn định, nhân viên y tế sẽ hướng dẫn cách theo dõi và chăm sóc sức khỏe cho tại nhà ít nhất 48 giờ tiếp theo sau tiêm chủng.Ngược lại, nếu hiện các biểu hiện bất thường như sốt trên 39 độ C, co giật, mệt lả, lừ đừ, lịm dần, không có phản ứng khi được gọi, tím tái, khó thở, thở nhanh,… thì cần nhanh chóng đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được cấp cứu kịp thời.

  Tương tác thuốc

  Có thể dùng vắc xin Gardasil 4 cùng thời điểm với các vắc xin khác như: vắc xin viêm gan B tái tổ hợp, vắc xin liên hợp não mô cầu nhóm A, C, D; vắc xin bạch hầu – ho gà – uốn ván nhưng phải tiêm ở các vị trí khác nhau.

  Đã có những thử nghiệm lâm sàng khi dùng vắc xin Gardasil 4 cùng với các thuốc: kháng sinh, nội tiết ngừa thai, các steroid; kết quả cho thấy các thuốc trên không làm ảnh hưởng đến đáp ứng miễn dịch đối với vắc xin Gardasil 4.

  Tác dụng phụ không mong muốn khi tiêm vắc xin Gardasil 4

  Vắc xin Gardasil 4 đã được thử nghiệm lâm sàng qua nhiều giai đoạn trên hàng nghìn phụ nữ (từ 9 đến 26 tuổi) được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đánh giá cao về tính an toàn và hiệu quả. Thậm chí, khi đã đưa vào sử dụng rộng rãi, FDA và CDC vẫn tiếp tục theo dõi và thu thập các báo cáo, đánh giá từ nhiều nguồn trên thế giới để đánh giá về tính an toàn và hiệu quả của vắc xin trên người dùng. Tuy nhiên, bất cứ thứ gì đưa vào cơ thể cũng được nhận định là “yếu tố ngoại lại” gây nên những phản ứng sau tiêm nhất định, vắc xin Gardasil 4 cũng không ngoại lệ.

  Sau khi tiêm vắc xin Gardasil 4 phòng ung thư cổ tử cung và các bệnh do virus HPV, có thể xuất hiện phản ứng sau tiêm như ban đỏ, vết tiêm sưng, đau, ngứa không kéo dài và sẽ thuyên giảm sau 1-2 ngày mà không cần can thiệp điều trị. Bởi đây là dấu hiệu cho thấy đáp ứng miễn dịch của cơ thể, hoàn toàn không nguy hiểm đến sức khỏe.